W dniach 20-25.10.2009  w Ośrodku Poszukiwań Teatralnych Zygmunta Helanda w Strzelewie k. Goleniowa miał miejsce cykl czterodniowych zamkniętych warsztatów pieśni wędrownych lirników. Warsztaty zakończyła "Wyprawa dziadowska" będąca próbą odtworzenia w środowiskach wiejskich występującej do początku XX w. dość powszechnie w Polsce tradycji wędrownych śpiewaków zwanych dziadami.

Zarówno warsztaty jak i wyprawa były poprowadzone przez trzech doświadczonych muzyków, znawców tradycji ludowej:

  • Jacka Hałasa, który zapoznał uczestników z polskimi świeckimi pieśniami wędrownych śpiewaków,
  • Remigiusza Hanaja,  który poprowadził warsztat polskich dziadowskich pieśni religijnych
  • oraz Siergieja Petryczenko , który z kolei przedstawiał ukraińskie pieśni lirnicze.

Warsztaty obejmowały zarówno naukę pieśni jak i podstawy gry na lirze korbowej – popularnym niegdyś instrumencie „dziadowskim” obecnie niemal nie funkcjonującym w tradycji żywej.

Wyprawa dziadowska

W związku z tym, że kontekst i funkcja wyprawy dziadowskiej mogła budzić dużo większe wątpliwości wśród mieszkańców wsi niż np. wyprawa kolędnicza czy alilujkowa  (m.in. dlatego że tradycja wędrownych lirników nie funkcjonowała powszechnie w świadomości mieszkańców) prowadzący warsztaty wraz z uczestnikami zdecydowali się poprzedzić wyprawę koncertem/prezentacją powarsztatową pieśni dziadowskich zorganizowaną w wiejskim kościele w Strzelewie.

W efekcie wyprawa  spotkała się z dużym zainteresowaniem mieszkańców Strzelewa, mieszkańcy mając w pamięci doświadczenia kolędnicze z poprzednich lat chętnie otwierali drzwi i  zapraszali do domów by wysłuchać pieśni o świętych, o cudownych objawieniach, o końcu świata i Sądzie Ostatecznym, o śmierci i pośmiertnej wędrówce dusz, a także nowiniarskich pieśni „ze świata”. Oczywiście przedsięwzięcie w takim kształcie  było jedynie próbą przypomnienia, nie zaś odtworzenia nieistniejącej tradycji wędrownych śpiewaków.

Projekt dofinansowano z programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pn. „Dziedzictwo kulturowe”