Warsztaty lirnicze/spotkanie z tradycją bankelsang
W ramach cyklu "Wokół Tradycji 2017" Teatr KANA organizuje już po raz piąty w Ośrodku Poszukiwań Twórczych w Strzelewie k. Nowogardu kilkudniowe stacjonarne warsztaty gry na lirze korbowej oraz pieśni wędrownych śpiewaków. W tym roku źródłem inspiracji będzie dla nas niezwykle intrygująca tradycja Bankelsang.
„Bänkelsang był nie tyle gatunkiem literatury jarmarcznej czy typem ulotnych druczków, co raczej swego rodzaju zjawi-skiem – jak byśmy to dziś powiedzieli – multimedialnym, pewną swoistą odmianą sztuki jarmarcznej, funkcjonującą obok akrobacji na linie, pokazów siły, oprowadzania dzikich zwierząt itp., Na fenomen Bänkelsang, prócz charakterystycznych pod względem literacko-edytorskim wydawnictw, składało się bowiem kilka elementów: podwyższenie, najczęściej ława (niem. Bank, stąd Bänkelsang), na którą wchodził śpiewak, aby być lepiej widzianym i słyszanym wśród jar-marcznego tłumu; sporych rozmiarów płócienna tablica, na której wymalowanych było kilka obrazów, w sposób nader realistyczny ilustrujących poszczególne epizody relacjonowanej historii; kij, którym śpiewak w trakcie wyko-nywania pieśni wskazywał odpowiednie ilustracje.”
Piotr Grochowski
Termin warsztatów: 05-08.10.2017
Miejsce warsztatów: Ośrodek Praktyk Twórczych Zygmunta i kasi Helandów w Strzelewie k. Nowogardu
O warsztatach:
Formuła projektu stanowiącego nieformalną szkołę tradycji, zakłada zarówno naukę techniki gry na lirze korbowej, śpiewu określonego repertuaru jak i zwyczajów, funkcji i roli jakie pełniła grupa wędrownych śpiewaków w środowisku wiejskim. W tym roku zgodnie z ideą Bankelsang będziemy chcieli dodatkowo wzbogacić działania o elementy wizualne i performatywne.
Warsztaty poprowadzą doświadczeni muzycy, wirtuozi i ... improwizatorzy poruszający się swobodnie między różnymi sty-lami muzycznymi (od muzyki tradycyjnej do jazzu): Jacek Hałas oraz Thomas Strauch. Polsko-niemiecki charakter kolekty-wu prowadzacego warsztaty pomoże nam w pełniejszym zrozumieniu zjawiska Bänkelsang i być może umożliwi równole-głe, dwujęzyczne poprowadzenie historii. W całości pomagać nam będzie Piotr Grochowski – badacz, folklorysta i kulturo-znawca, autor książki „Dziady. Rzecz o wędrownych śpiewakach i ich pieśniach” oraz m.in. artykułu „Polskie druki Bänkel-sang”.
Ważnym aspektem warsztatów będą również spotkania z lokalną społecznością (m. in. śpiewaczką ludową p. Janiną Mazurek, od której będziemy się starali pozyskać część repertuaru wywodzącego się z tradycji dziadowskiej), które pozwolą nadać działaniom właściwy kontekst.. Będzie to kontynuacja działań z lat poprzednich. Całość zaś zwieńczy koncert - pokaz powarsztatowy w kościele w jednej z okolicznych wsi.
Informacje o prowadzących warsztaty:
Jacek Hałas - od lat poszukuje śladów pieśni dziadowskiej w żywej tradycji, zapisach etnografów i domowych archiwach. Muzykant, śpiewak, tancerz. Współtwórca interesujących formacji muzycznych (Reportaż, Bractwo Ubogich, Muzykanci, Ket Jo Barat, Lautari, Kwartet Wiejski, Kapela Hałasów czy Lautari). Zajmuje się tańcem korowodowym, wirowym, tradycjami wędrownych śpiewaków, działalnością warsztatową i edukacyjną. Razem z żoną Alicją (ludowe instrumenty perkusyjne) jako „Nomadzi Kultury” od 2005 podróżują po Europie z tradycyjną Jurtą, gdzie prezentują efekty swych wieloletnich poszukiwań oraz przedsięwzięcia realizowane wspólnie z artystami z całego świata.
Thomas Strauch – urodzony w 1977 r jest tradycyjnym i jazzowym muzykiem z Frankfurtu nad Odrą. Jego głównym instrumentem jest kontrabas oraz irlandzki bęben - "Bodhrán". Jako basista, perkusjonista i śpiewak obecnie gra w pięciu zespołach i jest odpowiedzialny za liczne i różnorodne przedsięwzięcia muzyczne takie jak festiwal „Folk im Fluss” festiwal muzyki world "transVOCALE” a także tworzenie muzyki teatralnej i filmowej.
Piotr Grochowski - folklorysta i kulturoznawca, adiunkt w Zakładzie Antropologii Kultury w Katedrze Kulturoznawstwa UMK w Toruniu. Zajmuje się głównie badaniem różnych form tradycyjnego folkloru słownego oraz XIX-wiecznej literatury popularnej i religijnej (pieśni nowiniarskie i dziadowskie, legendy, przepowiednie, poradniki, druki jarmarczno-odpustowe). Autor książek i artykułów na temat różnych form tradycyjnego folkloru słownego oraz literatury jarmarczno-odpustowej publikowanych m.in. w „Literaturze Ludowej", „Pamiętniku Literackim", „Napisie" i „Czasie Kultury". Chętnie podejmuje jednak także tematy związane z kulturą współczesną, analizując różne przypadki zderzeń „starego” z „nowym”, a także wszelkie przejawy folkloru współczesnego i zjawisk „folkloropodobnych” (kawały, plotki, pogłoski i teorie spiskowe, folklor internetowy). Ma czwórkę dzieci i jest nałogowym czytelnikiem różnych form piśmiennictwa
SERDECZNIE ZAPRASZAMY!!!
W programie:
- warsztaty gry na lirze korbowej
- warsztaty pieśni dziadowskich
- wspólna praca nad pieśniami z tradycji Bankelsang
- pokaz powarsztatowy prowadzony przez Jacka Hałasa i Thomasa Straucha w wiejskim kościele
- spotkania z lokalną społecznością (w szczególności ze śpiewaczkami ludowymi)
- wspólna praca nad ilustracjami
Uczestnicy warsztatów pokrywają jedynie część kosztów zakwaterowania i wyżywienia w wysokości 170 zł. Ilość miejsc ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń (zapisy na Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. lub pod nr tel. 914330388, 914341561).
Uwaga: mile widziana własna lira korbowa.
Projekt „Wokół Tradycji 2017” dofinansowano z programu MKiDN pn. „ Dziedzictwo kulturowe”